دای (DAI) و میکردائو (MakerDAO)؛ رویکردی غیرمتمرکز در استیبل کوین‌ها

به گزارش اکسران : فناوری بلاک چین فرصت‌های بی‌شماری برای رفع نگرانی‌های فزاینده درباره سیستم‌های مالی متمرکز ایجاد کرده است. این فناوری امکان توزیع داده در شبکه‌ای از کامپیوترها را فراهم می‌کند و از این طریق، شفافیت بیشتری درمقایسه‌با سیستم‌های متمرکز ارائه می‌دهد. این قابلیت‌ها به بلاک چین کمک می‌کند تا سیستم بدون نیاز به مجوزی ایجاد کند که بی‌طرف و شفاف و کاراتر باشد تا بتواند اقتصاد جهانی و ساختارهای مالی را ارتقا دهد.

بازار ارزهای دیجیتال به تلاطم و نوسان‌های زیاد شهرت دارد. برای مثال، برخی از ارزهای دیجیتال بزرگ‌ مانند بیت کوین یا اتریوم روزانه افزایش یا کاهش قیمت شدیدی را تجربه می‌کنند. این نوسان‌ها گاهی سود کلانی نصیب معامله‌گران می‌کند؛ اما گاهی نیز زیان‌های سنگینی برای آن‌ها در پی دارد. در‌این‌میان، استیبل کوین‌ها (Stablecoin) برای حل این مشکل وارد میدان شده و ارز دیجیتالی ایجاد کرده‌اند که از این نوسان‌های شدید در امان است.

دای (DAI) یکی از این استیبل کوین‌هاست که در این مقاله قصد داریم درباره‌اش صحبت کنیم. بررسی میکردائو، استیبل کوین دای، تاریخچه و سازندگان، نحوه کار، کاربردها و ویژگی‌هایش و چگونگی ضرب توکن دای موضوعاتی است که در مطلب حاضر آن‌ها را بررسی خواهیم کرد؛ پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید..

مفهوم استیبل کوین

استیبل کوین در تعریف ساده نوعی ارز دیجیتال به‌حساب می‌آید که ارزشش همواره ثابت است. استیبل کوین‌ها پشتوانه‌ای از ارزهای فیات مانند دلار یا دارایی‌های فیزیکی مثل طلا یا ارزهای دیجیتال دارند. ارزهای دیجیتال رایج مانند بیت کوین و اتریوم ممکن است نوسان‌های شدید قیمتی داشته باشند. این رفتار قیمت می‌تواند مانعی در مسیر پذیرش عمومی این دارایی‌ها یا استفاده گسترده از آن‌ها به‌عنوان روش پرداخت باشد. برای نمونه، بعید است که نوسان‌های بیت کوین بگذارد شرکت‌ها به پرداخت حقوق کارکنان خود با بیت کوین تمایلی داشته باشند.

نوسان ارزهای دیجیتال وام‌دهی در بازارهای مبتنی‌بر بلاک چین را هم مشکل می‌کند. همچنین، در قراردادهای هوشمند بلندمدت که نیازمند ثبات است، نوسان به‌عنوان مانع عمل می‌کند. بدیهی است که در همه این بازارها کاربرانی هستند که مایل‌اند پول خود را ذخیره و آن را در دارایی‌ای سرمایه‌گذاری کنند که به‌عنوان ذخیره ارزش عمل کند. ایده‌های مختلفی برای ایجاد ارزهای دیجیتالی با قیمت ثابت مطرح شده؛ اما مهم‌ترین مسئله در این مسیر همان تثبیت قیمت است. ازاین‌رو، بسیاری ایجاد استیل کوین‌ها را مهم‌ترین دستاورد در دنیای ارزهای دیجیتال می‌دانند.

هدف استیبل کوین‌ها به‌ حداقل‌ رساندن نوسان از‌طریق حفظ ثبات است؛ اما استیبل کوین‌ها چگونه به این مهم دست می‌یابند؟ پاسخ روشن است: با اتصال ارزش خود به دارایی خارجی. این دارایی‌ها معمولاً متمرکز هستند و ثباتشان به‌کمک نهادهای مرکزی حفظ می‌شود. ارزش ارزهای فیات هم ممکن است دچار تغییرات شدید شود؛ اما نهادهای مرکزی عرضه و تقاضای آن را کنترل می‌کنند تا ارزش پول را ثابت نگه دارند. درمقابل، درباره‌ ارزهای دیجیتال چنین چیزی امکان‌پذیر نیست؛ چون این ارزها تحت‌کنترل کسی نیستند؛ به‌همین‌دلیل، در‌برابر نوسان‌ها آسیب‌پذیرند.

استیبل کوین‌ها انواع مختلفی دارند:

• استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات: این استیبل کوین‌ها پشتوانه‌هایی از جنس ارزهای فیات مثل دلار و یورو با نرخ برابری یک‌به‌یک دارند؛ یعنی هر استیبل کوین برابر با یک واحد از ارز فیات پشتوانه آن است.
• استیبل کوین با پشتوانه کالا: برخی استیبل کوین‌ها با کالاهایی مثل طلا پشتیبانی می‌شوند. هر واحد از این استیبل کوین‌ها برابر با یک واحد مشخصی از آن کالاست؛ مثلاً ممکن است یک واحد از استیبل کوینی با یک اونس طلا برابری کند.
• استیبل کوین با پشتوانه ارزهای دیجیتال: پشتوانه این نوع استیبل کوین‌ها ارزهای دیجیتال دیگر هستند. ازآن‌جاکه ارزهای دیجیتال نوسان دارند، این نوع استیبل کوین‌ها وثیقه‌های سنگین‌تری برای پشتوانه خود دارند. برای مثال، به‌جای پشتوانه با نرخ برابری یک‌به‌یک، پشتوانه را با نرخ یک‌به‌دو تعیین می‌کنند؛ یعنی به‌ازای هر واحد استیبل کوین دو برابر ارزش معادل آن ارز دیجیتالِ پشتیبان وثیقه‌گذاری می‌کنند. استیبل کوین دای که روی بلاک چین اتریوم ساخته شده‌، از این نوع است. ارزش دای متصل به دلار است.
• استیبل کوین‌های بدون وثیقه: این نوع استیبل کوین‌ها دارایی وثیقه‌ای ندارند؛ اما برای حفظ ارزش خود به قراردادهای هوشمند وابسته هستند. قراردادهای هوشمند عرضه استیبل کوین را بسته به تقاضای موجود در بازار کم‌وزیاد می‌کنند تا ارزشش ثابت بماند.

میکردائو (MakerDAO) چیست؟

بحث درباره استیبل کوین دای بدون فهمیدن میکردائو و پروتکل میکر ناقص خواهد بود؛ ازاین‌رو، بهتر است ابتدا ببینیم میکردائو چیست. میکردائو سازمان غیرمتمرکز خودگردان یا دائو (DAO) است که روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است. میکردائو در سال ۲۰۱۴ ساخته شد و با الگوبرداری از دائوهای پیشین برای اداره غیرمتمرکز خود توکنی ایجاد کرد که میکر (MKR) نامیده می‌شود. پلتفرم میکردائو نظام حاکمیتی ویژه‌ای دارد که ترکیبی از نظرسنجی حاکمیتی و رأی‌گیری اجرایی است.

دارندگان توکن میکر مسئولیت مدیریت پروتکل میکر و ریسک‌های مالی مرتبط با استیبل کوین دای را بر‌عهده دارند. اداره میکردائو باید به‌گونه‌ای باشد که کارایی و ثبات و شفافیت را افزایش دهد. قدرت رأی هریک از دارندگان توکن میکر با تعداد توکن‌های او نسبت مستقیم دارد. پروتکل میکر (Maker Protocol) نقشی حیاتی در پلتفرم میکردائو ایفا می‌کند و آگاهی از نحوه عملکردش در فهمیدن میکردائو و استیبل کوین دای مهم است.

پروتکل میکر به کاربران امکان می‌دهد تا با استفاده از دارایی‌های وثیقه‌ای موردتأیید جامعه میکر، استیبل کوین دای تولید کنند. سال ۲۰۱۵، شماری از توسعه‌دهندگان ساخت میکردائو را آغاز کردند. در سال ۲۰۱۷، اکوسیستم استیبل کوین دای اولین وایت‌پیپر رسمی میکردائو را رونمایی کرد. در این وایت‌پیپر، مشخص شد که چگونه می‌توان در پلتفرم میکردائو استیبل کوین دای را با وثیقه‌گذاری دارایی‌هایی با پشتوانه اتریوم (ETH) تولید کرد. میکردائو از قراردادهای هوشمند خاصی استفاده می‌کرد که کاربران می‌توانستند وثیقه‌هایشان را در آن‌ها قرار دهند. پروتکل میکر بعدها دارایی‌های وثیقه‌ای پذیرش‌شده را به ارزهای دیجیتال غیر از اتریوم هم گسترش داد.

ارز دای (DAI) چیست؟

ارز دیجیتال دای اولین استیبل کوین کاملاً غیرمتمرکز و با پشتوانه دارایی‌های وثیقه‌ای است. دای مبتنی‌بر بلاک چین اتریوم و از نوع توکن‌های ERC-۲۰ است. هدف دای این است که ارزش خود را با نرخ یک‌به‌یک با دلار ثابت نگه دارد؛ یعنی همیشه یک واحد دای معادل یک دلار آمریکا باشد. دای این کار را با قفل‌کردن دیگر ارزهای دیجیتال در قراردادهای هوشمند انجام می‌دهد. همان‌طورکه می‌دانید، بیشتر استیبل کوین‌ها تحت‌کنترل نهادهای مرکزی هستند؛ اما دای به‌صورت غیرمتمرکز اداره می‌شود. این یعنی هیچ نهادی پشت دای نیست و اداره آن در دست کاربران میکردائو است. یکی دیگر از ویژگی‌های منحصربه‌فرد دای این است که ذخیره ارزی به‌عنوان وثیقه عرضه درگردش خود ندارد.

برای اینکه بهتر متوجه این ویژگی شوید، بد نیست بدانید که برخی از استیبل کوین‌ها مثل تتر (USDT) در ازای هر واحد از استیبل کوین یک دلار واقعی ذخیره دارند؛ اما دای این‌طور نیست؛ بلکه از وثیقه‌ای که کاربران در قالب ارزهای دیجیتال مثل اتریوم تأمین می‌کنند، برای پشتیبانی از عرضه درگردش خود استفاده می‌کند. پروتکل میکر به کاربران امکان می‌دهد که اتریوم یا ارزهای دیجیتال موردتأیید دیگر را در قراردادهای هوشمند این پروتکل قفل کنند. این دارایی قفل‌شده به‌عنوان وثیقه عمل می‌کند و کاربر می‌تواند در ازای آن، استیبل کوین دای تولید و آن را به‌عنوان وام دریافت کند.

تاریخچه و سازندگان دای

در سال ۲۰۱۵، رون کریستنسن (Rune Christensen)، مدیرعامل و بنیان‌گذار فعلی میکردائو، دای را تأسیس کرد. پروتکل میکر نیز که معماری زیرساخت استیبل کوین دای است، در دسامبر۲۰۱۷ ازطریق میکردائو راه‌اندازی شد. سپتامبر‌۲۰۱۸، شرکت سرمایه‌گذاری آندریسن هوروویتز (Andreessen Horowitz) ۱۵میلیون دلار در میکردائو سرمایه‌گذاری و ۶درصد از کل توکن‌های میکر را ازآنِ خود کرد. در سال ۲۰۱۸، ارزش اتریوم، ارز وثیقه‌ای دای، به‌شدت دچار کاهش شد؛ اما دای توانست برابری خود را با دلار حفظ کند. در سال ۲۰۱۹، کریستنسن، بنیان‌گذار میکردائو، تصمیم گرفت امکان وثیقه‌گذاری دارایی‌های دیگر را نیز به‌عنوان وثیقه فراهم کند. این مسئله باعث بروز اختلافاتی در میکردائو شد.

درنهایت، امکان وثیقه‌گذاری ارزهای دیجیتال دیگر در سال ۲۰۱۹ فراهم شد. بدین‌ترتیب، کاربران توانستند برای وام‌گرفتن استیبل کوین دای از هر ارز دیجیتال مبتنی‌بر ERC-20 در بلاک چین اتریوم به‌عنوان وثیقه استفاده کنند. در ژوئیه۲۰۲۰، بنیاد میکر (Maker Foundation) کنترل پروتکل میکر را دراختیار میکردائو گذاشت تا مدل حاکمیتی آن به‌طورکامل غیرمتمرکز شود. بنیاد میکر سازمانی غیرانتفاعی است که در دانمارک ثبت شده است و مسئولیت مدیریت آن دسته از اجزای میکر فاقد تمرکززدایی (مانند حقوق مالکیت معنوی) را دراختیار دارد.

ارز میکر (MKR) چیست؟

میکر با نماد MKR ارز دیجیتالی مبتنی‌بر بلاک چین اتریوم است که برای به حداقل رساندن نوسان قیمت استیبل کوین دای طراحی شده است. دارندگان میکر در اداره شبکه حق رأی دارند؛ یعنی هرکسی که ارز میکر را در کیف پولش دارد، می‌تواند به پیشنهادهای مطرح‌شده برای ارتقا و اعمال تغییر در میکردائو رأی مثبت یا منفی دهد. قدرت رأی هریک از کاربران متناسب با تعداد میکرهایش است.

همچنین، میکر مانند سرمایه‌گذاری در میکردائو عمل می‌کند. دارندگان میکر می‌توانند آن را در اکوسیستم میکردائو وام بدهند. سود حاصل از وام‌دهی میکر صرف خرید توکن‌های میکر و سوزاندن آن می‌شود. میکرهای سوزانده‌شده عملاً از عرضه در‌گردش خارج می‌شوند و کمیابی نسبی این ارز دیجیتال را حفظ می‌کنند. این ویژگی کمیابی است که ثبات قیمت میکر را تضمین می‌کند.

ارز دای چگونه کار می‌کند؟

استیبل کوین دای تفاوت عمده‌ای با استیبل کوین‌های دیگر در بازار ارزهای دیجیتال دارد. دای غیرمتمرکز است و وثیقه پشتیبان آن به‌جای دارایی‌های واقعی، از ارزهای دیجیتال دیگر تأمین می‌شود. در‌ادامه، نحوه کار دای را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم.

وثیقه‌گذاری

برخلاف دیگر استیبل کوین‌های موجود که به نهادی مرکزی برای صدور توکن و تضمین پشتوانه آن‌ها نیاز دارند، پلتفرم وام‌دهی میکر برای ضرب استیبل کوین دای غیرمتمرکز است و امکان مشارکت کاربران را فراهم می‌کند. در این سیستم، کاربران برای تولید استیبل کوین‌های جدید، ارزهای دیجیتال موردتأیید پلتفرم میکر مانند اتریوم را در خزانه میکر سپرده‌گذاری می‌کنند. این ارزهای دیجیتال در قرارداد هوشمند خزانه به‌عنوان وثیقه قفل می‌شوند. سپس، کاربران می‌توانند در ازای وثیقه‌ای که در پلتفرم گذاشته‌اند، استیبل کوین دای برداشت کنند یا درواقع وام بگیرند. وام‌گیرندگان کارمزد ناچیزی برای استفاده از خدمات و تضمین ثبات قیمت استیبل کوین پرداخت می‌کنند که به آن کارمزد تثبیت (Stability Fee) می‌گویند.

میکر از اوراکل‌هایی برای تعیین ارزش دلاری ارزهای دیجیتال وثیقه‌گذاری‌شده استفاده می‌کند. تعداد استیبل کوین‌هایی که کاربران می‌توانند ضرب کنند، بر‌اساس همین ارزش‌گذاری تعیین می‌شود. نوسان‌های بازار ارزهای دیجیتال باعث می‌شود که نرخ برابری استیبل کوین دای با دلار دقیقاً یک‌به‌یک نباشد؛ اما اختلاف آن با دلار بسیار کم و چشم‌پوشیدنی نیست. بر‌اساس قواعد پلتفرم میکر، ارزش وثیقه سپرده‌گذاری‌شده باید بیشتر از ارزش استیبل کوین‌هایی باشد که کاربر می‌خواهد وام بگیرد. اگر ارزش دلاری وثیقه براثر نوسان‌های بازار کاهش یابد، کاربر یا باید استیبل کوین‌ها را بازگرداند یا مبلغ وثیقه را افزایش دهد؛ در‌غیر‌این‌صورت، موقعیت وثیقه کاربر اصطلاحاً لیکوئید می‌شود.

حفظ نرخ برابری

قراردادهای هوشمند میکر مکانیسم‌های متعددی را برای حفظ برابری ارزش دای با دلار آمریکا دارند. یکی از این مکانیسم‌ها اتکا به مشارکت‌کنندگان ثالثی با عنوان نگهبانان (Keepers) است که معمولاً خودکار عمل می‌کنند. وقتی ارزش دای به کمتر از یک دلار کاهش یابد، نگهبانان وارد عمل می‌شوند و دای می‌خرند. درمقابل، وقتی قیمت دای بیشتر از یک دلار شود، نگهبانان دای‌های خود را می‌فروشند. این فرایند که نوعی آربیتراژ است، باعث می‌شود که فشار مداومی روی قیمت استیبل کوین دای وجود داشته باشد تا قیمت آن را در کانالی باریک نگه دارد.

میکر از چهار نوع حراج برای تثبیت قیمت بازاری دای استفاده می‌کند‌:

مزایده وثیقه: پروتکل میکر دارایی‌های حاصل از حساب‌های لیکوئیدشده را پس از کسر مبلغی بابت جریمه میان کاربران پلتفرم به فروش می‌گذارد.

بازگرداندن مزایده وثیقه: اگر وثیقه‌ای که به حراج گذاشته شده است، با قیمت بیشتری از میزان بدهی کاربر صاحب وثیقه فروخته شود، اختلاف ارزش آن به کاربر بازگردانده می‌شود.

مزایده بدهی: اگر خریدار کافی برای حراج وثیقه موجود نباشد، پروتکل توکن‌های میکر جدیدی ضرب می‌کند و آن‌ها را به کاربران پلتفرم می‌فروشد.

مزایده مازاد: وقتی کارمزد تثبیت جمع‌آوری‌شده در سیستم از مقدار معینی بیشتر شود، توکن‌های مازاد در ازای توکن میکر به کاربران فروخته و توکن میکر دریافتی سوزانده می‌شود.

ویژگی‌های ارز دای

استیبل کوین دای از زمان راه‌اندازی توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. این ارز ویژگی‌هایی دارد که آن را از استیبل کوین‌های دیگر مانند تتر متمایز می‌کند. برخی از ویژگی‌های دای ازاین‌قرار است:

تضمین تمرکززدایی

پلتفرم میکردائو مدلی متفاوت از دیگر استیبل کوین‌ها را برای دای طراحی کرده است تا تمرکززدایی مطلوب را تضمین کند. استیبل کوین‌های دیگر به پشتوانه‌‌ای از دارایی‌های فیات نیاز دارند که عموماً تحت‌مدیریت سازمانی متمرکز است. این در حالی است که هیچ نهاد متمرکزی مسئول انتشار دای نیست؛ بلکه میکردائو به‌صورت کاملاً غیرمتمرکز این کار را می‌کند.

وثیقه چندگانه

ویژگی مهم دیگر دای این است که ارزهای دیجیتال متنوعی را به‌عنوان وثیقه می‌پذیرد؛ درحالی‌که استیبل کوین‌های دیگر فقط ارز فیات یا ارز دیجیتال خاصی را به‌عنوان وثیقه می‌پذیرند. کاربران می‌توانند علاوه‌بر اتریوم از ارزهای دیجیتالی مثل کامپاند (COMP) و بریو اتنشن توکن (Brave Attention Token یا BAT) و یو اس دی کوین (USDC) به‌عنوان وثیقه برای دریافت دای استفاده کنند. جامعه ارزهای دیجیتال در حال بررسی پذیرش ارزهای دیجیتال دیگری هم هستند.

نرخ بهره دای

استیبل کوین دای ویژگی جالب دیگری هم دارد که به آن نرخ بهره دای (DAI Savings Rate) می‌گویند و چیزی شبیه به نرخ بهره بانکی است که بانک‌های مرکزی اعلام می‌کنند. نرخ بهره دای را جامعه میکردائو از‌طریق رأی‌گیری تعیین می‌کند. میکردائو قرارداد هوشمندی دارد که ویژه سپرده‌گذاری دای است. هرکسی توکن‌های دای خود را در این قرارداد هوشمند بگذارد، در ازای آن سود می‌گیرد. این سود معادل همان نرخ بهره دای است. نرخ بهره دای یکی دیگر از مکانیسم‌های میکردائو برای تثبیت ارزش دای در‌مقابل دلار است که با مدیریت تقاضا برای دای در بازار محقق می‌شود. هرگاه نرخ بهره دای افزایش یابد، تقاضا در بازار برای این استیبل کوین افزایش می‌یابد و اگر کاهش یابد، تقاضا هم کاهش می‌یابد.

کاربردها و مزایای دای

یکی از کاربردهای مهم استیبل کوین دای محافظت از سرمایه در‌مقابل نوسان قیمت‌ها در بازار پرتلاطم ارزهای دیجیتال است. ازآن‌‌جاکه ارزش دای همیشه ثابت و برابر با یک دلار است، زمانی‌که معامله‌گران به هر دلیلی نخواهند موقعیت معاملاتی جاری داشته باشند، می‌توانند دارایی خود را به دای تبدیل کنند و از نوسان قیمت‌ها در امان بمانند. مزیت نگه‌داری سرمایه در قالب دای این است که سرمایه معامله‌گر در اکوسیستم ارزهای دیجیتال باقی می‌ماند و برای انجام معاملات جدید به تبدیل مجدد ارز فیات به ارزهای دیجیتال نیازی نیست. همچنین، استیبل کوی دای را به‌راحتی می‌توان در صرافی‌های ارزهای دیجیتال به ارزهای فیات تبدیل کرد.

یکی دیگر از کاربردهای استیبل کوین دای امکان وام‌دهی است. برای مثال، صرافی کوین بیس در کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس، هلند، استرالیا، فرانسه و اسپانیا این امکان را برای مشتریان خود فراهم کرده است که درقبال وام‌دهی دای در این پلتفرم، سالانه ۲درصد سود دریافت کنند. استیبل کوین دای برای انجام تراکنش‌های بین‌المللی نیز به‌کار می‌رود. روش‌های سنتی برای انتقال ارز به کشورهای دیگر پرهزینه و زمان‌بر است؛ اما با استفاده از پروتکل میکر و استیبل کوین دای می‌توان با کارمزد بسیار اندکی مبالغ هنگفتی را در چند ثانیه جابه‌جا کرد.

یکی از مشکلات توسعه‌دهندگان در دنیای ارزهای دیجیتال ادغام ارزهای فیات مانند دلار در نرم‌افزارهای فناوری امور مالی است. دای این فرایند را بسیار آسان کرده است؛ زیرا توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از استیبل کوین دای انجام تراکنش در این پلتفرم‌ها را برای کاربران تسهیل کنند. استیبل کوین دای مزایای فراوانی برای کاربران و معامله‌گران در دنیای ارزهای دیجیتال دارد. برخی از مزایای این استیبل کوین عبارت‌اند از:

• دسترسی همه به امکانات بانکی بدون نیاز به حداقل سپرده برای افتتاح حساب که در بانک‌های سنتی مرسوم است.
• ماهیت غیرمتمرکز که شفافیت و فعالیت بدون نیاز به واسطه را برای کاربران فراهم می‌کند. این مزیت به‌ویژه در کشورهای درگیر بحران‌های مالی که محدودیت‌هایی برای خدمات بانکی اعمال کرده‌اند، اهمیت بسیاری دارد.
• امکان درآمدزایی از استیبل کوین دای با استفاده از مزیت نرخ بهره دای که پیش‌تر به آن اشاره کردیم.
• دسترسی همیشگی که به کاربران کمک می‌کند در هرساعت از شبانه‌روز و حتی در روزهای تعطیل، با استفاده از دای امور مالی خود را سامان دهند.
• امنیت فراوان میکردائو که به انجام حسابرسی‌های سخت‌گیرانه و تحقیقات برای تضمین امنیت پلتفرم مشهور است.

تفاوت میان ارز دای و تتر

مهم‌ترین تفاوت دای با تتر این است که دای استیبل کوین غیرمتمرکز محسوب می‌شود و در‌اختیار هیچ‌یک از نهادهای مرکزی نیست. دای کاملاً غیرمتمرکز و خودکار و ازطریق قراردادهای هوشمند پروتکل میکر صادر می‌شود؛ اما تتر را شرکت Tether مستقر در هنگ‌کنگ صادر می‌کند. نکته دیگر اینکه شرکت تتر متعلق به شرکت آی‌فینکس، مالکی صرافی بیت‌فینکس (Bitfinex) است و این یعنی تتر استیبل کوینی متمرکز و همه کنترل آن در‌اختیار نهاد مرکزی پشت آن است.

پشتوانه تتر دلار است و شرکت تتر در ازای هر واحد از این استیبل کوین یک دلار به‌صورت نقد یا دارایی‌های نقدپذیر در ذخایر خود دارد. این در حالی است که پشتوانه دای وثیقه‌هایی در قالب ارزهای دیجیتال است که کاربران فراهم کرده‌اند. اگر همه یا تعداد زیادی از دارندگان تتر ناگهان برای تبدیل تترهای خود به دلار واقعی هجوم بیاورند، شرکت تتر باید توانایی نقدکردن همه آن‌ها را داشته باشد. این در حالی است که در بازار ارزهای دیجیتال نگرانی‌هایی درباره صدور تترهای بدون پشتوانه مطرح شده است.

تتر با ارزش بازار بیش از ۶۷میلیارد دلار بزرگ‌ترین استیبل کوین بازار به‌شمار می‌آید و در رتبه چهارم قرار دارد. درمقابل، دای ازنظر ارزش بازار کوچک‌تر از تتر است و رتبه چهاردهم را در میان ارزهای دیجیتال دارد؛ اما بزرگ‌ترین استیبل کوین غیرمتمرکز به‌شمار می‌رود.

نهاد صادرکننده تتر باید مطابق قوانین و مقررات رفتار کند و این ممکن است در دنیای غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال مشکل‌زا باشد؛ ولی دای مشمول قوانین و مقررات نمی‌شود و این به ماهیت غیرمتمرکز آن بازمی‌گردد. پروتکل میکر روی بلاک چین اتریوم قرار دارد و از هرگونه سانسور دولتی در امان است.

نام ارز	دای (DAI)	تتر (US Tether)
حاکمیت	غیرمتمرکز	متمرکز
پشتوانه	ارزهای دیجیتال	دلار آمریکا
ارزش بازار (در زمان نوشتن مقاله)	۶.۱میلیارد دلار	۶۹میلیارد دلار
رتبه ازلحاظ ارزش بازار (در زمان نوشتن مقاله)	۱۴	۳
پیروی از قوانین	ندارد	دارد

چگونه ارز دای ضرب کنیم؟

پیش‌تر گفتیم که میکردائو درواقع استیبل کوین دای را به‌عنوان وام دراختیار کاربران قرار می‌دهد. روند کار بدین‌صورت است که کاربران یکی از ارزهای دیجیتال موردتأیید میکردائو را به‌عنوان وثیقه در قرارداد هوشمندی سپرده‌گذاری می‌کنند. سپس، پلتفرم میکردائو معادل دلاری وثیقه را محاسبه و درصدی کمتر از آن را ارز دای ضرب می‌کند. درنهایت، این ارز دای به‌صورت وام به کیف پول کاربر واریز می‌شود. اولین مرحله برای ضرب دای این است که صندوقی (Vault) در پروتکل میکردائو بسازید. ساخت صندوق ازطریق نرم‌افزارهایی مانند اوآسیس بارو (Oasis Barrow) و زریون (Zerion) در پلتفرم میکردائو انجام می‌شود. وارد یکی از این پلتفرم‌ها شوید و صندوق ایجاد کنید.

پس از ایجاد صندوق، مقدار اتریوم لازم یا دیگر ارزهای دیجیتال موردتأیید میکردائو را در آن واریز کنید. اکنون شما به‌عنوان ایجادکننده این صندوق می‌توانید دای ضرب کنید. مقدار استیبل کوینی که به شما وام داده می‌شود، کمتر از ارزش دلاری وثیقه است. ناگفته نماند برای پس‌گرفتن وثیقه خود باید دای‌های وام‌گرفته‌‌شده را به‌علاوه مقداری دای به‌عنوان کارمزد تثبیت به صندوق بازگردانید. پس از تسویه وام، می‌توانید ارز دیجیتال وثیقه خود را برداشت و در کیف پولتان واریز کنید.

همان‌طور‌که، گفتیم ارزش دلاری وثیقه همیشه بیشتر از ارز وامی است که می‌گیرید. فراموش نکنید که بازار ارزهای دیجیتال همیشه با نوسان همراه است. اگر ارزش وثیقه شما براثر نوسان‌های بازار کاهش یابد و از حد معینی کمتر شود، باید وثیقه را افزایش دهید یا وام را تسویه کنید؛ وگرنه پروتکل میکر وثیقه شما را اصطلاحاً لیکوئید می‌کند. وثیقه‌های لیکوئیدشده دیگر برگشت‌پذیر نیست و بعداً آن‌ها را پروتکل میکر در مزایده می‌فروشد.

جمع‌بندی

ظهور استیبل کوین‌ها نوآوری بزرگی در صنعت ارزهای دیجیتال به‌شمار می‌رود. استیبل کوین‌ها برای معامله‌گران پناهگاهی موقت در‌مقابل نوسان‌های شدید بازار ارزهای دیجیتال هستند. رسالت ارزهای دیجیتال از همان ابتدا از‌بین‌بردن نهادهای واسط و غیرمتمرکزکردن امور مالی بود. این دغدغه درباره استیبل کوین‌ها نیز مطرح و باعث ظهور استیبل کوین‌های غیرمتمرکز شد.

ارز دیجیتال دای استیبل کوین غیرمتمرکزی مبتنی‌بر بلاک چین اتریوم است. نوآوری ویژه دای این است که به‌جای ارزهای فیات و دارایی‌های واقعی، ارزهای دیجیتال را به‌عنوان پشتوانه می‌پذیرد. پلتفرم میکردائو به‌عنوان صادرکننده دای از مکانیسم‌های ویژه‌ای برای تثبیت قیمت و حفظ نرخ برابری آن با دلار استفاده می‌کند که در مقاله حاضر، درباره این موضوع به‌طورمفصل صحبت کردیم.

استیبل کوین‌های بسیاری در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارند؛ اما دای به‌عنوان بزرگ‌ترین استیبل کوین غیرمتمرکز ویژگی‌های دارد که آن را از بقیه متمایز می‌کند. مدل حاکمیتی غیرمتمرکز دای باعث شده است که برخلاف دیگر استیبل کوین‌ها شفافیت بسیاری داشته باشد. این امر برای کاربران دنیای ارزهای دیجیتال مزیتی مهم و ارزشمند محسوب می‌شود.